De Europese richtlijn over de toegankelijkheid van overheidswebsites is op federaal niveau omgezet in een wet van 19 juli 2018. In artikel 8 lid 1 staat:

De Koning duidt de instantie aan die periodiek toezicht houdt op de mate waarin websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties voldoen aan de toegankelijkheidseisen.

Op 25 september 2019 (14 maanden later) is het Koninklijk Besluit gepubliceerd:

De federale overheidsdienst bevoegd voor Digitale Agenda wordt aangeduid als toezichthoudende instantie.

Een Federale Overheidsdienst met die naam is niet meteen te vinden. Er is wel een Minister van Digitale Agenda, Philippe De Backer. Hij is o.a. bevoegd voor de FOD Beleid en Ondersteuning en die heeft een directoraat-generaal digitale transformatie. Als dit inderdaad de dienst is die de koning bedoelt, dan is op hun website nog niets terug te vinden over webtoegankelijkheid of de rol van toezichthouder.

De organisatie die de koning heeft aangeduid, heeft nochtans heel wat taken volgens de wet van 19 juli 2018:

• sensibiliseren over de toegankelijkheidseisen en hun voordelen, en over de mogelijkheid om feedback te geven als de wet niet wordt nageleefd (artikel 8 lid 6).
• zorgen dat overheidspersoneel is opgeleid om toegankelijke websites en mobiele applicaties te maken, te beheren en bij te werken (artikel 8 lid 5).
• een reglement publiceren voor een adequate en doeltreffende handhaving (artikel 8 lid 3).
• op 23 december 2021 en daarna om de drie jaar verslag uitbrengen bij de Europese Commissie over de resultaten van het toezicht (artikel 8 lid 2).

Noodzakelijk, boeiend en belangrijk werk. Jammer dat er zoveel tijd is overgegaan om deze instantie aan te duiden. Hopelijk beschikt ze over voldoende middelen en het nodige personeel om deze taken ter harte te nemen. Er is haast bij want binnen minder dan een jaar moeten websites van overheidsdiensten voldoen aan de Web Content Accessibility Guidelines 2.1 niveau AA en een toegankelijkheidsverklaring publiceren.

Belgian Web Accessibility Office

De Europese Richtlijn moest niet enkel worden omgezet op federaal niveau maar op alle overheidsniveaus van ons land. Om dat werk te coördineren bestaat er een werkgroep met de naam Belgian Web Accessibility Office. Die werkgroep publiceerde de veelbelovende website https://accessibility.belgium.be/

Die website bevat artikels en tools die overheidsdiensten op weg kunnen helpen naar een betere toegankelijkheid. Een interessant startpunt dat hopelijk snel uitgebreid wordt en dat goed bekendgemaakt wordt bij de doelgroep.

Reageer als eerste

Als overheidsdienst bent u verplicht om toegankelijke informatie te publiceren. AnySurfer kan u daarmee helpen. Dankzij twee kadercontracten zijn onze diensten bovendien eenvoudig in te kopen.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Sommige Brusselse overheidsdiensten kunnen kosteloos beroep doen op AnySurfer voor advies om websites, documenten en apps toegankelijker te maken.

Wat?

Consultancy (advies op grafische ontwerpen of templates, workshops, ..).

Wanneer?

Van november 2018 tot en met november 2019.

Voor wie?

Overheidsdiensten van het Brusssels gewest, Brusselse gemeentes,...

Hoe?

Contacteer AnySurfer om te bespreken hoe we u best kunnen helpen. Wij vragen goedkeuring bij de gewestelijke overheidsdienst.

Wie betaalt de diensten?

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zolang er budget is.

Voordeel?

Geen publieke aanbesteding en geen kosten.

Smals

Smals heeft sinds december 2017 een raamovereenkomst met AnySurfer en functionneert als aankoopcentrale voor verschillende diensten (advies, audits, opleidingen).

Wat?

Wat? Advies, audit, validatie, workshops, opleidingen (Zie e-catalogus, contractnummer Smals-BB-001.013/2017).

Wanneer?

Van december 2017 tot december 2020.

Voor wie?

Leden van Smals

Hoe?

Vraag een offerte aan bij AnySurfer en vermeld de referentie van het contract (Smals-BB-001.013/2017).

Wie betaalt de diensten?

De overheid die de dienst bestelt.

Voordeel?

Minder administratie want geen publieke aanbesteding.

Reageer als eerste

Cet article en français: La déclaration d'accessibilité

Als u inspanningen doet om toegankelijke websites en apps te maken, is het interessant om daarover te communiceren. Dat kunt u doen met een toegankelijkheidsverklaring. Overheidsdiensten zijn volgens de Europese richtlijn wettelijk verplicht om zo een verklaring te publiceren op hun websites en bij hun apps.

Wat is het?

Een toegankelijkheidsverklaring is een pagina op uw website of een onderdeel van de beschrijving van uw app waarin u uitlegt:

• hoe toegankelijk uw website of app is, eventueel aan welke normen ze voldoet,
• hoe u dat getest heeft,
• welke onderdelen van de website of de app nog niet toegankelijk zijn en welke alternatieven u voorstelt,
• waar mensen terecht kunnen als ze toch problemen ondervinden.

Een goede toegankelijkheidsverklaring is:

• gemakkelijk te vinden,
• beknopt en vlot leesbaar,
• eerlijk en concreet,
• actueel: als uw website verandert, heeft dat soms invloed op toegankelijkheid. Zorg dat de toegankelijkheidsverklaring mee evolueert.

Inhoud van een toegankelijkheidsverklaring

• Over welke website(s)/app(s) gaat de verklaring?
• Aan welke norm is er voldaan? Vb. Web Content Accessibility Guidelines versie 2.1 niveau AA,
• Hoe heeft u getest dat u aan die norm voldoet? Vb. een validatie door AnySurfer, een link naar de statuspagina achter uw AnySurferlabel, samengewerkt met een erkende bouwer ...
• Welke onderdelen voldoen nog niet aan de norm?
  • Welke maatregelen neemt u om ook die onderdelen toegankelijk te maken?
  • Wanneer plant u daarmee klaar te zijn?
  • Welk alternatief stelt u ondertussen voor?
• Datum waarop de verklaring is opgesteld en de datum waarop ze het laatst werd bijgewerkt.
• Contactgegevens van de verantwoordelijke(n) voor toegankelijkheid waar men terecht kan met feedback.

Tips

• Publiceer de informatie als een gewone webpagina, niet als downloadbaar document.
• Plaats de link naar de toegankelijkheidsverklaring op een logische plaats, vb. in de footer van elke webpagina.
• Betekenisvolle linkteksten zijn 'Toegankelijkheidsverklaring' of 'Toegankelijkheid van deze website'
• Schrijf klare taal: de meeste mensen die uw toegankelijkheidsverklaring lezen, doen dat om dat ze een probleem ondervinden. Frustreer hen niet verder met allerlei jargon, maar help hen om alternatieven te vinden of contact met u op te nemen.
• Wees eerlijk en concreet: niemand is geholpen met vage beloftes.

Aan de slag

• Voor overheidsinstanties legt de Europese Commissie een modeltoegankelijkheidsverklaring op. Lokale overheden kunnen bijkomende eisen stellen.
• Websites die een AnySurferlabel behalen, beschikken over een statuspagina. Als u een toegankelijkheidsverklaring opstelt, link dan gerust naar uw statuspagina om uw beweringen objectief te onderbouwen.
• Het W3C ontwikkelde een hulpmiddel om een toegankelijkheidsverklaring op te stellen.
• U kan ook inspiratie opdoen bij andere websites. DNS Belgium is wat ons betreft een mooi voorbeeld.

Reageer als eerste

Cet article en français: AnySurfer, WCAG et la directive Européenne

Voldoet een website met het AnySurferlabel aan de Europese richtlijn inzake de toegankelijkheid van de websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties?

Wat eist de Europese richtlijn?

De richtlijn zegt dat alle overheidswebsites en mobiele applicaties waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust moeten zijn (zie artikel 4). Een manier om dit te bereiken, is door te voldoen aan geharmoniseerde Europese norm 301549. Daarin staat, eenvoudig gezegd, dat websites en mobiele toepassingen moeten voldoen aan WCAG 2.1 niveau A en AA.

Wat is WCAG 2.0 en 2.1?

WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) is een officiële aanbeveling van het W3C (World Wide Web Consortium) om het web zo toegankelijk mogelijk te maken voor alle gebruikers. WCAG bestaat uit testbare succescriteria verdeeld in drie niveau's: A, AA en AAA.

• WCAG 2.0 is sinds 2008 de internationale norm voor webtoegankelijkheid.
• WCAG 2.1 is de nieuwe aanbeveling van het W3C sinds juni 2018. Het is een uitbreiding op WCAG 2.0. Om beter te voldoen aan de noden van alle gebruikers, zijn er nieuwe criteria toegevoegd.

Waarmee komt het AnySurferlabel overeen?

Een website die het AnySurferlabel draagt, voldoet minstens aan WCAG 2.0 niveau A. Dat wil zeggen dat ze conform is aan de 25 succescriteria van WCAG 2.0 op niveau A.

Vanaf 1 januari 2019 zijn we overgeschakeld op WCAG 2.1. Vanaf dat moment moet een website dus voldoen aan WCAG 2.1 niveau A om het AnySurferlabel te behalen of te behouden. Concreet zijn er 5 nieuwe WCAG 2.1 succescriteria van niveau A bijgekomen. Deze nieuwe punten zijn in de meeste websites niet van toepassing of al in orde.

• 2.1.4 Character Key Shortcuts
• 2.5.1 Pointer Gestures
• 2.5.2 Pointer Cancellation
• 2.5.3 Label in Name
• 2.5.4 Motion Actuation

Wat moet er dan nog gebeuren?

Om te voldoen aan de Europese richtlijn en de Belgische wetgeving moet een website bovenop de criteria van niveau A, ook voldoen aan niveau AA. Met de WCAG 2 Quick Reference kan je de succescriteria filteren op versie en niveau.

Door het AnySurferlabel te behalen, is een groot deel van het werk al gedaan. Het kan zelfs dat de website al voldoet aan sommige AA-criteria, of dat ze niet van toepassing zijn.

13 succescriteria van WCAG 2.0 niveau AA

• 1.2.4 Captions (Live): live video moet ondertiteld zijn.
• 1.2.5 Audio Description (Prerecorded): voorzie audiodescriptie voor video die anders niet begrijpelijk is.
• 1.4.3 Contrast (Minimum): tekst moet voldoende contrasteren ten opzichte van de achtergrondkleur.
• 1.4.4 Resize text: de gebruiker moet tekst kunnen vergroten, of moet kunnen inzoomen via de browser zonder dat er inhoud onleesbaar of onzichtbaar wordt.
• 1.4.5 Images of Text: vermijd afbeeldingen van tekst, tenzij het niet op een andere manier kan.
• 2.4.5 Multiple Ways: je moet een pagina op verschillende manieren kunnen terugvinden.
• 2.4.6 Headings and Labels: koppen en labels moeten beschrijvend zijn.
• 2.4.7 Focus Visible: de toetsenbordfocus moet zichtbaar zijn.
• 3.1.2 Language of Parts: als een deel van de tekst in een andere taal is, moet dat in de broncode aangegeven zijn.
• 3.2.3 Consistent Navigation: navigatie die doorheen de website wordt herhaald, staat in dezelfde relatieve volgorde.
• 3.2.4 Consistent Identification: componenten die dezelfde functionaliteit hebben, worden consistent geïdentificeerd doorheen de website.
• 3.3.3 Error Suggestion: wanneer een formulier op fouten wordt gecontroleerd, worden waar mogelijk suggesties gegeven ter verbetering.
• 3.3.4 Error Prevention (Legal, Financial, Data): voor juridische of financiële transacties moet de gebruiker zijn invoer kunnen controleren, verbeteren en bevestigen.

In de Europese richtlijn is er een uitzondering voor 1.2.4 Captions (Live). Het ctiterium valt onder WCAG 2.1 niveau AA, maar is niet vereist voor conformiteit met de Europese richtlijn.

7 nieuwe succescriteria van WCAG 2.1 niveau AA

• 1.3.4 Orientation
• 1.3.5 Identify Input Purpose
• 1.4.10 Reflow
• 1.4.11 Non-text Contrast
• 1.4.12 Text Spacing
• 1.4.13 Content on Hover or Focus
• 4.1.3 Status Messages

We hebben deze nieuwe criteria uitgelegd in de blogpost WCAG 2.1 samenvatting.

Om je te helpen

• Structureren we onze rapporten niet langer volgens de ijkpunten van de AnySurfer checklist, maar volgens WCAG succescriteria.
• Brengen we onze opleidingen in lijn met WCAG 2.1 en bieden een aparte module aan die focust op de nieuwe criteria.

Het AnySurferlabel blijft bestaan. Het komt sinds 1 januari 2019 overeen met WCAG 2.1 niveau A. De statuspagina van een website met een AnySurferlabel vermeldt aan welke norm de website voldoet. Wij helpen websites voldoen aan eender welk niveau van toegankelijkheid.

Reageer als eerste

FeWeb (Belgische federatie voor webbedrijven) organiseert jaarlijks de FeWeb Awards. Webbouwers dienen op voorhand websites in waarna die getest worden op verschillende criteria.

Criteria zoals snelheid, linkkwaliteit, seo, mobile- en gebruiksvriendelijkheid, toegankelijkheid en juridische conformiteit spelen mee in het bepalen van de winnaars. FeWeb zette hiervoor diverse tools en analyses in, met de steun van InternetVista, Woorank, AnySurfer en deJuristen.

Er waren 97 inzendingen. FeWeb vroeg ons een selectie te testen op toegankelijkheid. We gebruikten de AnySurfer Quickscan, die bestaat uit 15 minimale vereisten die je snel en makkelijk kan testen. Dat is niet vergelijkbaar met een WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) audit of een audit volgens de AnySurfer checklist.

AnySurfer Quickscan

1. Heeft iedere pagina een betekenisvolle titel?
2. Is de website bruikbaar met het toetsenbord?
3. Is de focus zichtbaar bij toetsenbordnavigatie?
4. Zijn links duidelijk te onderscheiden van andere tekst?
5. Zijn linkteksten betekenisvol?
6. Kan bewegende inhoud worden stopgezet?
7. Hebben alle afbeeldingen een alternatieve beschrijving?
8. Is gesproken tekst in audio- en videofragmenten ook tekstueel beschikbaar?
9. Zijn formulieren gemarkeerd met de hiervoor bestemde HTML-tags?
10. Is er tekstuele hulp na het verkeerd invullen van een formulier?
11. Contrasteert de tekstkleur voldoende met de achtergrond?
12. Zijn koppen gemarkeerd met de hiervoor bestemde HTML-tags?
13. Zijn lijsten gemarkeerd met de hiervoor bestemde HTML-tags?
14. Zijn er alternatieven voor belangrijke paginaonderdelen in Flash?
15. Voldoet de website aan de HTML-versie die aangegeven staat in de broncode?

Resultaten in percentages

De resultaten van de 12 winnnaars. Er werd brons, zilver en goud uitgereikt binnen vier categorieën: non-profit, e-commerce, Business-to-Business en Business-to-Consumer.

1. Glo-be.be: 85%
2. watwat.be: 82%
3. bonache.be: 76%
4. aromaforma.be: 76%
5. zwembad.be: 73%
6. provincieantwerpen.be: 70%
7. vier.be: 67%
8. pizzahut.be: 58%
9. sonaca.com: 55%
10. excellent.be: 48%
11. woodstoxx.be: 42%
12. transportenvironment.org 39%

Wat viel op tijdens het testen?

Contrast

Contrast blijft een struikelblok. 13 van de 20 sites scoort onder het vereiste contrastratio van 4,5 voor tekst t.o.v. de achtergrondkleur. WebAIM publiceerde onlangs een artikel dat alles opsomt wat je als designer moet weten om te voldoen aan WCAG. Een aanrader.

Animaties

12 van de 20 sites bevatten animaties die je niet kan stopzetten. Irriterend voor de meeste bezoekers, een probleem voor mensen met een concentratiestoornis. Karl Gillis somt nog even voor je op waarom slideshows (die je vaak niet kan stoppen) geen goed idee zijn.

CAPTCHA

Formulieren worden in het algemeen goed gecodeerd. Maar helaas eindigen 5 sites hun formulier met een CAPTCHA. Niemand lost graag een CAPTCHA op, voor sommigen onder ons zijn ze onmogelijk. En ja, ook Google's ReCAPTCHA is helaas problematisch.

FeWeb Excellence Award

• Wieni wint het goud voor de editie 2018 met watwat.be
• In 2017 was het Sumocoders
• Novado in 2016
• Spade in 2015

Fijn om te zien dat het bedrijven zijn met aandacht voor webtoegankelijkheid (Erkende bouwers) die ook met de prijzen gaan lopen.

Reageer als eerste